I.             BÖLÜM

 

ÜRETİM PLANLAMA VE KONTROLU İLE İLGİLİ TEMEL

 

KAVRAM VE TEKNİKLER

 

 

  1. ÜRETİM PLANLAMASI KAVRAM VE ÖNEMİ

 

       Üretim Planlaması, gelecekteki üretim faaliyetlerinin ve miktarlarının sınırlarını ve düzeylerini belirleyen bir fonksiyondur. Üretim planlaması işletmenin mevcut kaynaklarını rasyonel olarak kullanarak istenilen kalitede mamullerin üretilebilmesi konusunda karar alma işlemidir. Başka bir ifadeyle üretim planlaması, işletmenin üretim faaliyetlerinin istenilen miktar, kalite, yer, ve zamada; kimler tarafından nasıl, ne şekilde ve ne zaman yapılacağına ilişkin faaliyetlerden meydana gelmektedir.        Üretim planlamasının temel amacı, belirli bir mamülün üretimini istenilen miktarda ve nitelikte gerçekleştirmektir. Bunun sağlanabilmesi, gerekli üretim faaliyetlerinin yeterli miktarda ve uygun zamanda sağlanabilmesi ile mümkün olur. Üretimi düşünülen mamülün nitelikleri ve miktarı; hammadde, malzeme, işgücü ve sermaye maliyetleri gibi üretim faktörleriyle doğrudan ilgili olmaktadır.        İşletme yöneticileri, üretim planlamasını gerçekleştirebilmek için, ilk olarak gelecekte yapılacak üretim faaliyetleri sonucu elde edilecek mamüllerin piyasada olabileceği durumu ve gelecekte teknolojiden etkilenebilme gibi hususları, birtakım tahmin metodlarına göRe önceden tespit ederler. Bu tahminlerden sonra planlama faaliyetleri başlar.        Üretim planlaması, üretim sistemlerinin gelişmesine paralel olarak daha çok önem kazanmaya başlamıştır. Modern bir işletmede, üretim planlamasının ön plana çıkmasını sağlayan faktörler şu şekilde sıralabilir.

       Üretim planlamasıyla, işletmenin mevcut kaynakları optimal şekilde kullanılarak, üretim kayıpları en aza indirilerek, istenilen kalite düzeyinde üretim yapılabilir. Bu sebeple çok sayıda standart olarak üretilen mamüllerin üretim planlamasının yapılması ön planda tutulmaktadır. Üretim planlamasıyla, üretim ve stok seviyelerinin tespiti, minimum maliyetle üretim işlemlerinin sıralanması ve sistemin kurulması, hammaddelerin zamanında ve istenilen miktarlarda temini, yeni makina, tezgah ve ekipmanların alınması ve ek kapasitelerin tespiti gibi problemler çözülmeye çalışılır. Sanayi işletmeleri istenilen kapasite düzeyinde çalışabilmeleri için finansman kaynağına ihtiyaç duymaktadır. İşletmelerde yeni finansal kaynakların en sağlam ve rasyonel olanı, üretim faaliyeti sonucunda elde edilen karlar olmaktadır. İşletmelerin karlarını arttırabilmeleri mevcut ve yeni mamüllerin üretimlerini planlanması ve yeni mamüllerin geliştirilmesi ile mümkün olmaktadır.        İşletme yöneticileri üretim planlamasının ilk aşamasında, gelecekteki üretim faaliyetleri sonucu piasaya sürülecek mamüllerin piyasa rekabet durumunu dikkate alarak talep tahmini yaparlar. Yapılan talep tahminlerine uygun olarak üretim planlama faaliyetiyle, sıralama ve programlama işlemleri sistematik olarak uygulamaya konulur. Talep tahminlerinin üretim planına dönüştürülmesi uzun ve kısa dönemli olarak yapılabilmektedir. Uzun döneme ilişkin üretim planlamasında; gelecekte teknolojide meydana gelebilecek değişiklikler; üretilecek yeni mamüller, fiyat, kalite, ve maliyet değişiklikleri,etkinlik ve verimlilik artışları gözönünde bulundurularak karar verilir. Sonraki aşamada kısa dönemli üretim planlaması yapılır. Kısa dönemli üretim planlaması faaliyetleri üretim planlaması olarak ifade edilmekte olup, üretim programlaması kısa dönemli tahminlere dayalı ayrıntılı planlar yapılması esasına dayanmaktadır.        Üretim planlama işlemi sistematik bir yaklaşımla belirli faaliyetlerin yerine getirilmesiyle tamamlanmaktadır. Üretim planlama faaliyetleri şunlardır: Üretme ve satınalma kararları, üretim ve kalite kontrolü, işgücü kapasite planlaması, satınalma kararları, mamülün teknik özellikleri, üretim sürecini planlamadır.

1.2 ÜRETİM PLANLAMASININ AMAÇLARI

       Üretim planlamasının amacı; üretim sürecinde yapılmakta olan faaliyetleri minimum maliyetle gerçekleştirerek ve zamanında üretim yaparak tüketici taleplerini karşılamaktır. Üretim planlamasının bu amaçları sağlayabilmek için aşağıdaki alt amaçları yerine getirmesi gerekir. a)Hammadde, yardımcı malzeme ve işletme malzemesini, üretim yapabilmek üzere istenilen miktar, zaman ve yerde hazır bulundurmak üzere planlama yapılmalıdır. b)Mevcut makina, araç-gereç ve techizatı verimli bir şekilde kullanarak iş akışı ve iş sıralamasını gerçekleştirerek daha ekonomik bir üretim yapılması sağlanmalıdır. c)Pazarlama araştırmasıyla elde edilen bilgilere göre istenilen miktar ve kalitede üretim yaparak, tüketicilerin ihtiyacı karşılanmalıdır. d)İşgücü kullanım verimliliği arttırılarak üretim yapılması sağlanmalıdır. e)Üretim sisteminin alt sistemleri, öteki sistemler ve bölümler arasında bilgi alışverişini sağlamak üzere iletişim sistemi kurulmalıdır. f)Bütün siparişleri karşılayabilmek amacıyla zamanında yeterli üretim yapılması sağlanmalıdır. g)İşletmenin mamül stokları pazarın ihtiyacını karşılayacak düzeyde tutulmalıdır.        Üretim planlamasında bilgisayar kullanılarak yukarıdaki amaçlar kolaylıkla gerçelkleştirilebilir. Böylece işletmenin etkin ve verimli üretim yaparak rakip işletmelerle rekabet etmesi ve pazarın önemli kısmını ele geçirmesi sonucu toplam karını maksimum düzeye çıkarabilmesi sağlanır.

1.3 ÜRETİM KONTROLÜ

       Üretim planlaması, talep tahminleri ve siparişlere göre istenilen özelliklerde ve miktarda üretimi gerçekleştirebilmek amacıyla yapılan planlama faaliyetleridir. Üretim planlama faaliyetleri şu üç konuyla ilgilidir;

        Üretim ve satışlar arasındaki ilişkiler dikkate alındığında üretim kontrolü; işletmenin arz ve talep ilişkilerini birleştiren ve dengeleyen faaliyetler olarak tanımlanabilir. Üretim kontrolünün amacı, işletmenin mevcut kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasını sağlamakta etkili olan faktörleri gözönüne alınarak işletmenin faaliyetlerini koordine etmeye yönelik çalışmaları düzenlemektir. İşletmelerde kontrol; işletmelerin planlama faaliyetleri değerleriyle, gerçekleşen faaliyet sonuçlarını karşılaştırarak, meydana gelen sapmaları ortaya çıkaran faaliyetler. Üretim Kontrolü; üretim planlamasıyla üretim akışına uygun olarak hazırlanan plan ve programların, işletme faaliyetleri sonucunda elde edilen değerlerle karşılaştırılmasını sağlamaktadır. Üretim planlamasıyla sıralama ve programlama işlemlerinden sonra üretim kontrolü yapılmaktadır.

1.4 ÜRETİM KONTROLÜNÜN AMAÇLARI

       İşletmelerde üretim kontrolünün amacı, üretim planlaması ile gerçekleşen üretim sonuçlarını karşılaştırarak bir değerlendirme yapılmasını sağlamaktır. Üretim planları ve gerçekleşen üretim sonuçları arasında bir sapma olması durumunda gerekli düzeltme işlemi yapılır. Üretim kontrolünün başlıca amaçları şunlardır.

  1. Pazarlama araştırması sonucunda elde edilen bilgilere göre siparişlere uygun miktar ve kalitede üretim yapılmasını sağlamak, Üretim kontrolüyle, işletmenin tüketici ihtiyaçlarına uygun özellikte mamüller üreterek, beklenilen üretim kapasite düzeyinde üretim yapma durumu kontrol edilir. İşletme beklenen kapasite düzeyinde üretim yapmadığı taktirde, tüketici ihtiyaçları zamanında karşılanamayacağı için gelecek dönemde talepte düşüşler meydana gelebilir. İşletmenin sahip olduğu yönetim ve organizasyon yapısı da üretilecek mamül miktarını ve kalitesini yakından etkilemektedir.
  2. İşletmenin bölümleri arasında bilgi aktarmayı sağlayacak haberleşme sistemini kurmak. Üretim işlemi sırasında işletmenin bütün bölümleri arasında bilgi akışı ve haberleşme önemli rol oynar. Üretim miktarında ve mamülde meydana gelen değişikliklerin, zamanında işletmenin bütün bölümlerine bilgi olarak aktarılarak, üretimin bu değişikliklere uygun olarak yapılmasını sağlamalıdır.
  3. Üretim sisteminin gelişimi üretim kontrolüyle yapılmakta olup, üretim kontrolü bu sistemin göstergesi durumundadır. Üretim sürecinde birbirinden farklı işlemlerin ve değişik üretim aralıklarının birbiriyle uyumlu hale getirilerek üretim sisteminin etkin ve verimli çalışma durumunun ölçümü üretim kontrolüyle belirlenir.
  4. Üretim programlarının gerçekleşebilme durumu üretim kontrolüyle belirlenir. Gelecek dönemdeki planlama ve kontrol işlemlerini geliştirmek amacıyla sağlanan üretim programlama bilgilerinin üretimde kullanılarak işletmenin üretim performansının artmasına yardımcı olmaktadır.

İşletme yöneticileri üretim kontrol sistemini mevcut ve gelecek dönemdeki ihtiyaçları gözönünde bulundurarak kurmalıdır. Üretim kontrol sistemi işletmenin öteki kontrol faaliyetleriyle birlikte entegre olacak şekilde düzenlenerek işletmenin etkin ve verimli çalışmasını sağlamalıdır.

 

                                                                                                                                                               II.             BÖLÜM

BİLGİ SİSTEMLERİ ve SAP R/3 PAKET PROGRAMI

 

 

2.1. YÖNETİM BİLGİ SİSTEMLERİ

 

2.1.1. Yönetim Bilgi Sistemi Tanımı

 

        Yönetim Bilgi Sistemi genel anlamda, işletmenin bilgi işleme ve kullanımındaki verimliliği ve etkinliğini arttırmayı amaçlayan sistematik bir yaklaşımdır.        Yönetim Bilgi Sistemlerini değişik şekillerde tanımlamak mümkündür. Yönetim Bilgi Sistemleri örgüt içi ve örgüt dışı çevreden aldığı verileri derleyip, işleyerek bilgi haline getirdikten sonra yöneticilere sunan ve istedikleri bilgiyi üretmeleri için gerekliaraçları sağlayan bir sistemdir. Yönetim Bilgi Sistemleri bir örgütteki işleyiş, yönetim, analiz ve karar verme fonksiyonlarının desteklenmesi amacıyla bilgi üreten, bilgi teknolojilerinin kullanımına dayalı, bütünleşik bir insan makina sistemidir. Bir örgütte yöneticiler planlama ve kontrol faliyetlerini yerine getirebilmek için gerekli bilgilere sahip olmalıdırlar. Çalışma programları, kaynak dağılımının planlanması ve faaliyetlerin kontrolünde kullanılmak üzere yöneticilere iletilen bilgilerin doğru ve zamanlı olması, işletmenin geleceği ile ilgili alacağı kararlarda hayati bir rol oynar. Temel bir kaynak olan bilgi, örgütlerin başarıları için doğru olarak ve zamanında elde edilmesi gereklidir. Yönetim Bilgi Sisteminin temel amacı yöneticilere, karar almalarına yardımcı olacak işlenmiş bilgileri doğru ve zamanında aktarmaktır.

2.1.2. Yönetim Bilgi Sistemlerinin temel özellikleri:

Yönetim Bilgi Sistemlerindeki tüm alt sistemlerin faliyetlerinin birbirleri ile ilişkili olması durumu alt sistemlerin bütünleşmiş olduğunu göstermektedir. Bu bütünleşme verilerin sistemler arası iletişimi ile sağlanmaktadır. Böylece bilgilerin bütünleşik biçimde işlenmesi iletilmesi geniş bir sistem planı içinde gerçekleşir vebu sistem tek bir sistemden çok, alt sistemlerin bileşimi olarak tasarlanır.

2.1.3. Yönetim Bilgi Sisteminin Faydaları

 

        Bilgisayar yazılım ve donanımında sağlanan büyük ilerlemeler sayesinde Yönetim Bilgi Sistemleri geniş bir uygulama alanına sahip olmuşlardır. Değişik amaçlarla farklı alanlarda kullanılmalarına rağmen sağladıkları yararlar ortaktır. Yönetim Bilgi Sistemlerinin kullanım alanları ve sağladıkları faydalar şunlardır.

2.2. KARAR DESTEK SİSTEMLERİ

 

        Karar destek sistemleri yöneticilere karar vermelerinde yardımcı olmak üzere kurulmuş sistemlerdir. Karar destek sistemlerinde esas olan kararın alınması değil, kararın alınmasına destek olmaktır. Karar destek sistemleri eldeki bilgilerle problemleri analiz edip çözmeye çalışır. Karar destek sistemleri, karar verme süresi boyunca karar vericinin verileri bulup çeşitli çözümleri denemesine imkan sağlar.

2.2.1. Karar destek sistemlerinin özellikleri

2.2.2. Karar destek sistemlerinin faydaları

 

Karar destek sistemlerini kullanan firmalar kullanmayanlara oranla daha avantajlıdır. Bu avantajlar şöyledir:

2.3. BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÜRETİM SİSTEMLERİ

 

2.3.1. Bilgisayar Destekli Üretimin Tanımı ve Amaçları

 

Bilgisayar destekli üretim, genel olarak işletmedeki süreçlerin otomasyonu olarak tanımlanabilir. Bilgisayar destekli üretimin amaçları

2.3.2. Bilgisayar Destekli Tasarım (Computer Aided Design-CAD)

 

       Bilgisayar Destekli Tasarım’ın görevi bir ürünün tasarımını yapmak ve üretim için gerekli olan veri tabanını oluşturmaktır. Renkli bir ekranda ürünü görmek, onun üzerinde değişiklikler yapabilmek Bilgisayar Destekli Tasarım’ın bir parçasıdır. Ama Bilgisayar Destekli Üretim Sistemi içinde düşündüğümüzde, Bilgisayar Destekli Tasarım bir veri kaynağıdır. Üretilecek parçanın fiziksel boyutları, ürün işleme esasları vb. ile ilgili bütün bilgiler BDT yazılımının oluşturacağı veri tabanında saklanır ve bu veri gerekli olduğu zamn BDÜ’nün diğer yapı taşları tarfından kullanılır.

2.3.3. Bilgisayar Destekli Üretim (Computer Aided Manufacturing-CAM)

       Bilgisayar Destekli Üretim genel olarak bir hammaddeyi satışa hazır hale gelmiş ürüne dönüştürmede bilgisayar kontrollü üretim teknikleri ve onların ön hazırlık basamaklarının tümü olarak tanımlanabilir.        BDÜ(Bilgisayar Destekli Üretim), BDT (Bilgisayar Destekli Tasarım), Bilgisayar Destekli Stok Kontrolü(Computer Aided Stock Control;CASC) ve Bilgisayar Kontrollü işletim arasında köprü oluşturmaktadır. BDÜ denilince bilgisayar kontrollü tezgahlar(NC,CNC) ile yapılan üretim akla gelse de, Bilgisayar Destekli Üretim Sistemi ortamında BDÜ diğer bazı parçalarıda bünyesinde toplamaktadır.

2.3.4. Bilgisayar Destekli Süreç Kontrolü(Computer Aided Process Control-CAPP)

       Bilgisayar Destekli Süreç Planlaması, BDT tarafından üretilen veritabanının bilgisayar kontrollü tezgahlar tarafından ulaşılır hale gelmesidir. Üretilecek parçaların belli bir sırada işlenmeleri gerekmektedir. Bunun için bir süreç planlaması yapılmalıdır. Bilgisayar Destekli Süreç bu işi yapan bir yazılımdır. Bir parçnın en optimum şekilde üretilmesi için gerekli sırayı oluşturur. Daha sonra fabrikanın genel veri tabanı kullanılarak, parçanın üretiminde kullnılacak tezgahlar belirlenir, takımlar seçilir, hammadde stok kontrol ünitesi ile temas kurarak gerektiği zaman gerektiği miktarda hammaddenin hazır olması sağlanır.

2.3.5. Otomatik Malzeme Taşıma(Automatic Material Handling-AMH)

       Otomatik Malzeme Taşıma(OMT) genel olarak fabrika içindeki her türlü malzemenin stoklanması ve taşınması işlemlerinin tümüne verilen addır. BDÜ ortamında OMT fabrikanın her tarafına yayılmış bir şekilde çalışır. Bilgisayar yardımı ile tutulan hammadde stok kontrolü sayesinde fabrikanın genel veri tabanında hammadde durumu hemen görülür ve yeni gelen bir iş için hammadde hazırlama süresi en aza iner. Hammaddeler bilgisayar yardımı ile stokta optimum biçimde depolanır. Bilgisayar, malzemeleri üzerlerine yerleştirilmiş barkodlarla tanır. Hammadde üretime otomatik olarak yönlendirilebilen fabrika içi taşıtlarla taşınır; Otomatik Yönlendirilebilen Taşıtlar (Automated Guided Vehicle;AGV) kablosuz iletişim yolları ile ana bilgisayarlara bağlıdırlar. Bu araçalr normal forkliftler kadar yük taşıyabilmenin ötesinde önceden programlanmış yolları ve manevraları ile taşıma süresini en aza ektedir.

2.3.6. Tam Zamanında Üretim Sistemleri (JIT)

       Tam Zamanında Üretim(TZÜ) terimi Japon Toyota firmasının düzgün üretim akışı sağlamak amacıyla geliştirdiği yaklaşıma verilen isimdir.Bu yaklaşım malzeme planlama ve kontrol sisteminden çok daha kapsamlı bir içeriğe sahiptir. Bu yaklaşımda amaç ürün yada süreçte sürekli iyileşmeler yapma çabasının yerleştirilmesidir. Özellikle de envanter düzeylerinin azaltılması japonlar için sürekli bir amaç olarak benimsenmiştir. TZÜ felsefesinin temelinde,üretimin tüm aşamalarında israfın önlenerek maliyetlerin azaltılması hedefi yer alır. Bir işletmede, ancak tüm israfın önlenebildiği noktada “tam zamanında” üretim gerçekleşecektir. TZÜ felsefesi ürünün değerini arttırmayan tüm unsurları “israf” olarak tanımlamıştır. Bu bağlamda üretimin her aşamasında stoklar (hammadde, ara mamül, mal stokları) ile kalitesizlik (satın alınan ve imal edilen parça ve mamüllerde hatalar) en temel israf unsurları olarak belirlenmiştir. Bu nedenle; sıfır stok ve sıfır hata TZÜ felsefesinin idealize edilmiş işletme hedefleri olarak tanımlanmaktadır. Tam Zamanında üretim sistemini destekleyen bir alt sistem olan kanban sistemi ise bir malzeme planlama ve kotrol sistemidir. Kanban yaklaşımında işletmeye gerekli hammadde, parça ve yarı mamülleri temin eden diğer üreticiler, işletmenin kendi işmerkezleri olarak ele alınır. Bu yan sanayi işletmeleri de genellikle kendi kuruluşlarında kanban sistemini kullanırlar. Atölye faaliyetlerinin kalbi kanban kartıdır. Kanbanlar atölye içinde ürün hareketi ve üretimi başlatarak malzeme akışını kontrol eder.

2.3.7. Malzeme İhtiyaç Planlaması (Material Resource Planning-MRP)

       Malzeme İhtiyaç Planlaması bilgisayara daylı bir envanter plalama ve kontrol sistemidir. Hammadde ve ürün stoklarının azalması, stok devir hızının ve zamanında yapılan teslimlerin artması, MRP sisteminin kullanılması ile mümkündür. MRP’nin malzeme ihtiyaçlarını, iş ve satınalma emirlerini üretirken, fabrika kapasitesinin bu üretimi gerçekleştirmek için yeterli olup olmadığını ya da kritik kaynakların mevcut olup olmadığını incelememesi en büyük eksikliğidir. Kapasite İhtiyaç Planlaması(KİP) da dahil edilerek MRP sistemi genişletilmiştir. MRP ve KİP ile üretilen planlar kısa dönem üretim planlamada çekirdeği oluştururlar. MRP’den satınalma yöneticileri satın alınacak bütün parçalar için satınalma planı, üretim yöneticileri ise ana üretim çizelgesine göre atölyede üretilen tüm parçaların çizelgeleme ve kontrol planlarını geliştirirler. Bundan sonraki adım MRP II (İmalat Kaynakları Planlaması)’ dır.

 

2.3.8. İmalat Kaynakları Planlaması (MRP II)

 

       MRP II, bir imalat firmasının tüm kaynaklarının etkin olarak planlanması yöntemidir. Gerçek bir firmayı, her faaliyetin etkisini test etmek için simüle edebilen standart mantıklı formel bir sistemdir bazen firma işletim sistemi, bazen de işletmenin bilgisayar modeli olarak adlandırılmaktadır. Ortak bir veri tabanındaki bilgilerden yararlanarak iş planı, satınalma raporu, yükleme bütçesi, envanter planları gibi para birimi ile ifade edilenraporlar üreterek üst yönetime alternatifler arasında daha sağlam karar vermeyi sağlayan bir araçtır. MRP sistemine finans, kapasite planlaması gibi modüllerin eklenmesiyle MRP II sistemi oluşmuştur. MRP II sisteminin hedefleri stokların azaltılması, üretimi aksatmayacak ve dolayısı ile kapasite kayıplarına yol açmayacak şekilde iyi kontrol edilmesi ve planlanması, müşteri servisinin iyileştirilmesi, genel maliyetlerin azaltılması, üretimin daha sağlıklı kontrol edilmesi, ve disiplin altına alınması, ürün kalitesinde artış ve dolayısı ile genel olarak verimliliğin arttırılması olarak özetlenebilir.

 

2.3.9. Kuruluş Kaynak Planlaması(Enterprise Resource Planning-ERP)

 

        ERP işletmenin coğrafi olarak farklı bölgelerde bulunan fabrikalarının, bunların tedarikçi firmalarının ve dağıtım merkezlerinin (depo) kaynaklarını eşgüdümlü olarak planlmasıdır. Bu çerçevede, hangi müşteriye ait siparişin, hangi dağıtım merkezinden karşılanması veya hangi fabrikada üretilmesi gerektiği, tüm fabrikaların malzeme ve hizmet ihtiyaçlarının karşılanmasının uygun olacağı, fabrikaların elinde bulunan makina, malzeme, işgücü, enerji, bilgi ve diğer üretim ve dağıtım kaynaklarının nasıl eşgüdümlü ve ortaklaşa kullanılabileceği tadır.         ERP fabrikalar arası entegrasyonu, fabrikalar bazında esneklik ilkesine uygun olarak gerçekleştiren bir sistemdir. Amaç fabrika bazında merkezi yönetimin avantajlarından yararlanırken fabrikalar arası koordinasyonu ve entegrasyonu işletmenin temel stratejileri doğrultusunda sağlamaktır. Bu sistemin amacına uygun bir şekilde kullanımı ile;

        Sonuç olarak ERP; işletmenin stratejik amaç ve hedefleri doğrultusunda müşteri taleplerini en uygun şekilde karşılayabilmek için farklı coğrafi bölgelerde bulunan tedarik, üretim ve dağıtım kaynaklarının en etkin ve verimli bir şekilde planlanması, koordi nasyonu ve kontrol edilmesi fonksiyonlarını bulunduran bir sistemdir.

2.4. SAP R/3 PAKET PROGRAMI TANITIMI

       Dünyanın önde gelen uygulama yazılım şirketlerinden biri olan SAP, gelişen teknoloji ve yeni yönetim teknikleri sonucu oluşan uygulama yazılımları pazarına bir ERP yazılım paketi olan SAP R/3 ile hızlı bir şekilde girmiş ve bu pazarın lideri konumuna gelmiştir. Fortune dergisinin yaptığı araştırmada dünyada 500 büyük şirket sıralamasında ilk 10 şirketin 9 unda SAP R/3 yazılımı kullanılmaktadır. Bugün dünyada endüstri, ticaret, servis sektörlerinde çok uluslu büyük şirketlerden, çeşitli bilim ve kamu yönetimi kuruluşlarına, büyük holdinglerden orta boy şirketlere kadar 5200 den fazla kullanıcısı vardır.

 

Finans, Lojistik, İnsan kaynakları ve Uygulama araçları olarak 4 ana modül ve bu modüllerin altında 70 den fazla işlevsel alt modülden oluşan SAP R/3 ABAP/4 programlama dili ile yazılmış, istemci – sunucu mimarisi altında geliştirilmiş 3 katmanlı bir yazılımdır. R/3 sistemi, modüllerin geniş işlevsellikleri, yüksek entegrasyon düzeyleri sayesinde şirketlerin bütün gereksinimlerini kapsamaktadır. R/3 sisteminde bir mantık sırasının takip eden süreçler, departman ve alan temelinde birbirlerine bağlanarak, önceden belirlenmiş iş süreçleri aracılığıyla tamamlanmaktadır. İşletim veri modelleri yazılımının incelenmesine olanak vermektedir. İşlev ve süreç modelleri ise uygulamaların kullanıcı gereksinimlerine göre optimum düzeyde uyarlanabilmesini sağlamaktadır.

 

2.4.1. Uygulama Modülleri

 

R/3’te uygulamalar,şirketlerin performans potansiyelini arttırmak üzere tasarlanmış modüllerden oluşmaktadır. Bu modüller, otomatik iş akışları zincirleri oluşturmak, bölümler arası bilgi akışını kontrol etmek ve şirket ile müşteriler ve satıcılar arasında bağlantı kurmak için faaliyet aşamalarını birbirine bağlar.

2.4.1.1. Finans

       R/3’te finans sistemi çatısı altında,
Finansal Muhasebe (Financial Accounting-FI),
Duran Varlıklar (Asset Management-AM)
Maliyet Muhasebesi (Controlling-CO)
şeklinde adlandırılan üç temel bileşen bulunmaktadır. Buna ek olarak proje sistemi bileşeni de aynı fonksiyon altında hizmet vermektedir. Bu bileşenlerin her birine bağlı 16 uygulama modülü Finans sisteminin bütününü oluşturmaktadır. Sözkonusu bileşenleri entegre bir bütün olarak kullanabilmenin yanısıra, bileşenler tek tek yada kombinasyonlar halinde de kullanılabilmektedir. Finans Modülü, verilerin kaydı ve saklanmasının yanı sıra, yönetim kademelerinin finans bilgilerini kullanarak planlama ve kontrol yapmalarına ve önemliişlemleri izlemelerine olanak sağlamaktadır.

2.4.1.2. İnsan Kaynakları

       İnsan kaynakları yönetiminin tüm işlevsel süreçlerini kapsayan ve hızlandıran entegre bir çözüm sunmaktadır. Geliştirme modül grubu insan kapasitesi ve maliyetlerini planlama ve kontrolünü kolaylaştırarak yöneticilerin karar verme sürecine destek olmaktadır. Kariyer planlama ve organizasyonel yedekleme sayesinde kariyer planları oluşturulabilmekte, bu plana uygun olarak eğitim programları çıkarılabilmektedir. Zaman takibi, Başvuru yönetimi, ve seyahat masrafları uygulamaları bu modülün diğer öğelerini oluşturmaktadır.

2.4.1.3. Uygulama Araçları

İş süreçleri analizi : BEW(Business Engineering Workbench):

Yazılım Geliştirme Aracı : ABAP/4 Development Workbench

2.4.1.4. Lojistik

 

Lojistik sistemi

Üretim + Tedarik

 

Malzeme Yönetimi (Material Management-MM)
Üretim Planlanlama (Production Planning-PP)
Kalite Yönetimi (Quality Management-QM)
Bakım Onarım (Plant Maintenance-PM)
Satış ve Dağıtım (Sales&Distribution-SD)
 

olarak entegre uygulama programlarını içermektedir.


       İlk aşamada ilgili yazılımın Malzeme Yönetimi (MM-Materials Management) ve Üretim Planlama (PP-Production Planning) modüllerinin devreye alınması amaçlanmaktadır. Bu modüllerin ardından Kalite Yönetimi (QM-Quality Management) ve Bakım Planlama (PM- Plant Maintenance) modülleri proje kapsamına alınacaktır.

 

a) MM Malzeme Yönetimi


İş akışına dayalı işleme işlevleriyle tüm satınalma proseslerini optimize eder, otomatik tedarikçi değerlendirmesine olanak sağlar, kesin envanter ve depo yönetimiyle tedarik ve depolama maliyetlerini düşürür, fatura kontrolünü kapsar. MM Malzeme Yönetimi modülünün yetenekleri aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
Malzeme İhtiyaç Planlaması
Satınalma
Mal Hareketleri
Fatura Kontrol
Stok Yönetimi
Ambar Yönetimi
Ambar Yapılarının tanımı ve Ambardaki Hareket İşlemleri
Satıcı Değerlendirme
Satınalma Bilgi Sistemi
 

b) PP Üretim Planlama

       Genişletilmiş MRP II ve elektronik kanban, proses kontrol sistemleri, seri üretim, sipariş üzerine ve montaj üretim tipinden, parti ve depoya üretim ve entegre tedarik zinciri yöntemine kadar uzanan tüm üretim tipleri için kapsayıcı prosesler sağlar.
PP Üretim Planlamam modülünün yetenekleri şu şekilde sıralayabiliriz.
Satışları Planlama
Üretim Planlama
Malzeme İhtiyaç Planlaması
Tahmin Yapma
İmalat Kaynakları Planlaması
Kapasite Planlama
Üretim Aktivitelerinin Kontrolü
Atölye Bilgi Sistemi
Maliyetlendirme
Proje Yönetimi
 

c) SD Satış ve Dağıtım


       Gelişkin fiyatlandırma, siparişleri derhal işleme koyma ve zamanında teslimat işlevleri, çok düzeyli interaktif varyant konfigürasyonu, Karlılık Analiz ve Üretim’e doğrudan bağlanan bir arabirim ile satış ve dağıtım faaliyetlerini etkin biçimde destekler.
SD Satış ve Dağıtım modülünün yetenekleri şu şekilde sıralayabiliriz.
Satış Desteği
Soruşturmalar
Kotalama
Geçerli Fiyatlar
Siparişler
Satış aktiviteleri
Taşıma
Faturalama
Satış Bilgi Sistemi
 

d) PM Bakım-Onarım ve Servis Yönetimi

       Müşterilere teslim edilen üretim yerleri ve ekipman da dahil olmak üzere, faaliyetteki sistemlerin kullanabilirliğini sağlamaya yönelik programlanmış bakım ve onarım, muayene, hasar ilişkili bakım ve servis yönetiminin planlanmasını, kontrolunu ve işlenmesini sağlar.
PM Bakım-Onarım veServis Yönetimi modülünün yetenekleri şu şekilde sıralayabiliriz.
Bakım ve Muayene Planlama
Tesis Bakım İşlemlerini Düzenleme
Tüm Onaylamaların Yönetimi
Tesis Bakımı Bilgi Sistemi
 

e) QM Kalite Yönetimi

       Tedarik zinciri boyunca, verdiğiniz kalite güvencesiyle ilişkin tüm prosesleri izler, saptar ve yönetir, kontrol işlemlerini koordine eder, düzeltici önlemleri başlatır ve laboratuar bilgi sistemlerini entegre eder. QM Kalite Yönetimi modülünün yetenekleri şu şekilde sıralayabiliriz.

 

Kalite Planlama
Kalite Muayenesi
Kalite Kontrol
Kalite Belgeleme
Kalite Bilgi Sistemi
 

2.5. MALZEME YÖNETİMİ MODÜLÜ (MM)

2.5.1 Malzeme Ana Verileri

 

       Malzeme ana verileri, işletmenin üretiği, tedarik ettiği, depoladığı ve sattığı malzemelerin tüm bilgilerini içerir. SAP Lojistik sisteminin tüm bileşenleri tarafından kullanılır. Şirketteki farklı bölümler aynı malzeme ile çalışırlar fakat her bölüm malzemenin farklı bilgilerini kullanır. Her bölüm malzeme ana verilerinde farklı görünümleri vardır ve bu bilgilerin doğruluğundan sorumludur. R/3 sisteminde farklı kullanıcı ya da görünümler;

       Bu görünümlerdeki bilgiler şirket, fabrika, stoklama bölgesi gibi çeşitli organizasyonel seviyeler için farklı düzenlemelere olanak vermektedir. Her organizasyon birimi için yetki ve sorumluluklar ayrı ayrı tanımlanabilmektedir. Malzemeler sektörlerine, malzeme türlerine göre numaralama sisteminden bağımsız olarak yaratılabilmektedir. Akıllı numaralama sistemide şart değildir.

2.5.2 Malzeme Satınalma

2.5.2.1. Satınalma Ana Verileri

 

2.5.2.1.1. Satıcı Ana Verileri

 

Firmanın tedarikçisi ile ilgili bilgilerin bakımı burada yapılır. Satıcı ana verileri

vb. bilgilerden oluşur.

 

Her satıcı sisteme bir numara ile tanıtılır ve bu numara satıcı muhasebe kayıtlarında değerlendirilir. Bu numaranın dışarıdan girilmesi durumunda mükerrer girişleri engelleyecek kontroller yapar.
 

2.5.2.1.2. Satınalma Bilgi Kaydı

       Bilgi kaydındaki bilgiler satınalma alt fonksiyonlarında sistemin önerisi olarak gelir ve bu fonksiyonlar çalıştırıldıkça otomatik olarak güncellenir. Bilgi kayıtları stoklanan malzemeler için malzeme ana verileri ile birlikte yaratılır. Stoklanmayan malzemeler için malzeme ana verileri aranmaz.
Bilgi kayıtları sayesinde belli bir malzemenin hangi firmalardan teklifi alındığı son olarak hangi siparişlerin açıldığı, fiyat koşulları, tolerans değerleri ve planlanmış teslim zamanları izlenebilir.
2.5.2.1.3. Kotalama
       Kotalama malzemeye olan ihtiyacın satıcılara yüzdesel olarak dağılımıdır. Ancak kotalamada siparişler bölünmez, onun tersine satıcılara atama işlemi ihtiyaçlara uygun oranlarda sıralar gözeterek yapılır.
2.5.2.1.4. Satıcı Listesi

 

       Satıcı listesi satıcı ana verilerinden ya da çerçeve sözleşmeden yararlanılarak yaratılabilir. Satıcı listesi oluşumu ile kota girişleri satıcı listesinin ana girdilerini meydana getirir. Satıcı listeleri onaylı tedarikçi listesi şeklinde dönüştürülebilir. Bu liste içinden hangi kaynağın ne kadar kullanılacağını belirlenmesi ise kotalama sayesinde yapılır.        Malzeme ana verilerinde satıcı listesi yapılmadan malzeme siparişi verilemez. Eğer malzeme aynı şirketin fabrikaları arasında transfer ediliyorsa tedarikçi işletme imi işaretlenerek satıcı kodu olmadan da satıcı listesi girişi yapılabilir. Bu durum özellikle merkez satınalma bölüm lerinin işletmeler için bir tedarikçi gibi görünmesi istendiği durumlarda kullanılabilir. Satıcı listesi girişlerinde satıcıların otomatik atanmasının istenip istenmediği de girilebilir.
2.5.2.2. Çerçeve Sözleşme
       Çerçeve sözleşme satıcı firmalarla yapılan uzun vadeli anlaşmalardır. Bir satınalma siparişinden farklı olarak, sözleşme önceden belirlenen süreç içinde, sözleşilen satınalma miktarına ya da tutarına ulaşıncaya kadar açık ve geçerlidir. Çerçeve sözleşmelerde fiyatlarla ilgili koşullar hem kalem bazında hem de sözleşme bazında girilip değerlendirilebilir.        R/3 sisteminde sözleşme ve stok nakil planı olmak üzere iki tip çerçeve sözleşme tanımlanmıştır. Bir sözleşmeye istinaden yaratılmış satınalma siparişine çağrılı sipariş denir.Satıcılarla tutar ve miktar sözleşmeleri yapılabilir. Bir satınalma talebinde teklife, teklif talebine yada başka sözleşmeye referansla sözleşme yaratılabilir. Sözleşmelerde de fiyatlamalarla ilgili koşullar girilebilir. Sevkiyat planı miktarı ve termini önceden saptanmış ve satıcılarla kesinleştirilmiş anlaşmalardır. Özellikle sürekli sevkiyatlarda JIT uyumlu çalışmayı sağlar.Stok nakil planları elle yaratıldığı gibi SAT’lara (satınalma talebi), teklife, teklif taleplerine ve bir başka stok nakil planına dayalı olarak ta yaratılabilir. Çerçeve sözleşmelerin iki türü (teslimat planı ve stok nakil planı) içinde tutar, miktar yada hem tutar hem miktar sözleşmesi yapılabidiği gibi kalem detayları gözetilmeden yalnızca sözleşme toplam tutarı veya numarası bilinmeyen bir malzeme için de sözleşme hazırlanabilir. Bu özelliklerin kullanılması kalem tipi, sözleşme tipi ve hesap tayin tipi seçimine bağlıdır. Sözleşmelerin tarihsel bakımı yapıldığında o sözleşmelere ilişkin verilmiş satınalma siparişlerinin sözleşme limitlerine göre durumu görülebilir.
2.5.2.3. Satınalma Siparişi
       Sipariş emri satıcı ile aramızdaki resmi bir harekettir. SAP R/3 tüm hizmet ve mal satınalmalarının bir siparişe bağlı olmasını öngörmektedir. Ancak istisna durumlar için farklı ambar hareketleri de tanımlanmıştır. Bir satınalma siparişi şunları kesinleştirir.

       Bir sipariş emri satıcı bilinerek açılabileceği gibi satıcı bilinmeden sistemin bir öneri getirmesini bekleyerek de açılabilir. Bu durumda sistem çerçeve sözleşmelere, bilgi kayıtlarına ve satıcı listelerine bakacaktır. Kalem tipi seçimi o malzemenin satınalma prosesinin akışını belirleyeceğinden önemlidir. Ayrıca hesap tayin tipi de işlemin maliyetinin nasıl hesaplanacağını ve nerede toplanacağı konusunda belirleyicidir.
Satınalma siparişleri yazıcı çıktısı ya da EDI ile faks çıktısı alınmadan sistem açısından açılmış sayılmaz. Sipariş emri çıktıları da uyarlamada istendiği formatlarda hazırlanabilir.
2.5.2.4. Satınalma Talebi
       Satınalma talebi herşeyden önce satınalma fonksiyonunun bir girdisidir. Her ne kadar R/3 satınalma isteği olmadan da satınalma siparişi açabiliyor ve değerlendirebiliyorsa da özel durumlar dışında tüm satınalma faaliyetlerinin bir satınalma gereksinimine dayanması beklenmektedir.
2.5.2.5. Teklif Talebi
Satıcı firmalardan teklif isteğidir. Teklife çağrı ile diğer satınalma fonksiyonları arasındaki temel farklılık, bu fonksiyonda hesap tayin numarasında bir atama yapılamamasıdır. Hangi satıcıyı teklife çağıracağımızı bilmediğimiz durumlarda bilgi kaydı ya da satıcı listesi aracılığı ile belirlenir. Teklif talepleri elle açılabileceği gibi daha önceki bir teklif talebi yada çerçeve sözleşmeye referans alınarak da açılabilir. İstendiği takdirde belli malzeme sınıflarına üretilen ihtiyaçlar direkt olarak teklif talebine dönüştürülebilir.
Teklif:
       Teklif taleplerine karşılık gelen tekliflerdir. Satıcıdan gelen fiyat ve nakliye detayları buradan girilir. R/3 sistemi, fiyatları, satıcıdan tüm ilave masrafları ve indirimleri ile değerlendirme imkanına sahiptir. Ödeme koşulları ile ilgili satıcı bazında daha önceden yapılmış bir anlaşma varsa bu detaylar satıcı ana kaydından gelerek fiyat koşullarını etkiler. Farklı firmalardan gelen teklifler, tek tek malzeme bazında değerlendirilip tamamı için en uygun teklif sistem tarafından önerilir. Benzer şekilde farklı para birimlerinde verilmiş teklifler de döviz çevrim tablosu kullanılarak karşılaştırmaya tabi tutulur. Sistemde kabul edilen teklifler bilgi kaydına alınır, red edilenler için red mektubu hazırlanır.

2.6. ÜRETİM PLANLAMA MODÜLÜ (PP)
       Plana dayalı ihtiyaç planlamasının temelini güncel ve gelecekteki ihtiyaç oluşturur. Plana dayalı ihtiyaç planlamasının temelini oluşturan kesin ihtiyaç miktarları şu ihtiyaç öğelerini içerir. Müşteri siparişleri, planlanmış birincil ihtiyaçlar, malzeme rezervasyonları, ve ürün ağacı açılımı aracılığıyla elde edilen ikincil ihtiyaç.
       Malzeme/mamül ihtiyaç planlaması yapabilmek için sistemde takip edilmesi zorunlu olmayan çeşitli adımlar mevcuttur. Bunlardan ilki Satış ve Operasyon planlamasıdır. Program planlama planlı birincil ihtiyaçların(üretim programlarının) yaratıldığı bir fonksiyondur. Sistemde bu aşamadan sonra ya benzetim amaçlı olarak “uzun dönemli planlama” ya da “ malzeme ihtiyaç planlaması” veya “ana üretim planlaması” opsiyonları vardır.
       Malzeme ihtiyaç planlaması ile ana üretim planlaması arasında sadece kapsam farkı vardır. Planlama açısından kritiklik ihtiva eden malzemeler ana verilerinden tanıtılarak “ana üretim planlaması” kapsamına alınır ve sistem AÜP koşumunda sadece bu malzemeleri planlar. MİP koşumu sonucunda sistemde dışarıdan tedarik edilecek malzemeler için “teslimat planları” ve “ satınalma siparişleri” içeriden tedarik edilecek malzemeler için de “üretim siparişleri” yaratılır.
2.6.1. Satış ve Kaba Planlama
       Satış ve operasyon planlamasında sistem ürün ihtiyaçlarına yönelik olarak satışa eş zamanlı, hedef stok düzeyine göre veya hedef stok yeterliliğine göre üretim planlaması yaparak bu planları versiyonlar altında saklayabilir. Aynı zamanda son ürün bazında kapasite kullanım oranını da gösterir.
2.6.2. Ana Veriler
2.6.2.1. Ürün Ağaçları
       Ürün ağacı bir nesneyi ve ona bağlı tüm alt nesneleri, tanımı, numarası, miktarı ve birimiyle görüntüleyen yapıdır. Ürün ağaçları ve iş planları, entegre bir malzeme yönetimi için gerekli temel ve ana verileri içerir. Tasarım bölümünde yeni üretilecek ürünler için üretime ve istenen işleve uygun bir biçimde tasarım çalışmaları başlatılır. Bu sürecin sonunda çizimler ve ürün için gerekli parçaların listesi, başka bir deyişle ürün ağacı oluşturulur. Ürün ağacı kullanımı işletmenin tasarım, üretim gibi farklı bölümleri için ayrı ayrı ürün ağaçları yönetimine olanak sağlar.
       Tasarım ürün ağacında ürünün, tasarımı ilgilendiren bileşenleri ve bunlara ilişkin teknik veriler yer alır. Üretim ürün ağacı üretim odaklı olarak oluşturulmuştur. Örneğin montaj için prosesin nasıl gerçekleşeceğine ilişkin veriler burada yer alır. Maliyet hesaplaması ürün ağacı ise bir ürüne ilişkin malzeme kullanım masraflarının otomatik olarak belirlenebilmesi için temel oluşturur. Tüm alanlar tek bir ürün ağacıyla da çalışabilir. Bir malzemeye ilişkin birden fazla kullanımın öngörüldüğü bir ürün ağacı oluşturduğunuzda, sistem ürün ağacını her kullanım için ayrı bir dahili numara altında saklar.
Ürün ağaçlarında saklanan veriler, üretim planlamasının çeşitli alanları için önemli bir temel oluşturur. Malzeme ihtiyaç planlamasında, belli bir zamandaki en ekonomik sipariş miktarının belirlenmesi için ürün ağacı açılımlarından yararlanılır. Bu veriler iş planlamasında işlem planlamasının ve üretim yöneltiminin temelini oluşturur. Üretim sipariş yönetiminde, parça hazıredimi ürün ağaçları aracılığıyla planlanır.
Ayrıca ürün ağaçları
Müşteri siparişinde giriş yardımı olarak
Rezervasyonlarda ve mal çıkışında giriş yardımı olarak
Ürün maliyet hesaplamasında,
Ürün ilişkili malzeme kullanım masraflarının hesaplanmasında kullanılır.
2.6.2.2. İş Yerleri
       İş yerleri planlarda (iş planı, standart ağ, kontrol planı, bakım onarım planı, üretim kaba planlama profili) ve siparişlerde kullanılır.
İş yerleri, istatistiksel değerlendirmeler ve harici satıcılar için kapasite alıcıları (harici işleme) olarak da kullanılır.
2.6.2.3. İş Planları
2.6.3. Üretim Planlaması
2.6.3.1. Program Planlaması
       Program planlama SOP’den veya herhangi bir harici sistem sistemden versiyon bazında üretim planını devralabileceği gibi kendi menüsünde de bunları yeniden yaratabilir.
       Program planlaması (planlı birincil ihtiyaç yaratma) sonucu oluşan planlı birincil ihtiyaçlar MİP, AÜP ve Uzun Dönemli Planlama da kullanılır. Planlı birincil ihtiyaçlar versiyon bazında simülatif amaçlı kullanım için saklanabilmektedir. Üretim programında versiyonları birbirinden farklı malzemeler yer alabilir; bu versiyonlar “etkin/etkin değil” konumunda olabilir. Aynı zamanda birçok versiyon etkin, bir başka deyişle MİP açısından önemli olabilir.
Program Planlamasının Amaçları
 


SAP sisteminde, kütle üretiminden sipariş üzerine üretime kadar çeşitli planlama stratejileri desteklenmektedir. Bunlardan bazıları

2.6.3.2. Uzun Dönemli Planlama
       Uzun dönemli planlama yıllık satınalma sözleşmelerine esas olacak ikincil ihtiyaç adetlerini elde etmek ve kapasite kısıtlarını görerek problem yaratmayacak MİP’i çalıştırabilmek için kullanılır.
Uzun dönemli planlama da MİP ve AÜP gibi planlı birincil ihtiyaçları kullanır.
Uzun dönemli planlama yapabilmek için önceliklikle planlı birincil ihtiyaçlarile ilişkilendirilmiş senaryo yaratılması gereklidir. UDP bu yaratılan senaryoya göre çalıştırılır.
2.6.3.3. Malzeme İhtiyaç Planlaması Süreci
       Program Planlamada yaratılmış planlı birincil ihtiyaçlar MİP koşumu çalıştırıldığında sistem, ürün ağacı, iş planı(operasyon planı), iş yeri ve üretim yeri bilgilerini kullanarak planlı siparişler yaratır.Planlı siparişler iç tedarik ve dış tedarik için yaratılır.Dış tedarik için teslimat planları ve satınalma siparişleri yaratılır. İç tedarik için üretim siparişleri yaratılır. Ayrıca işyeri kapasitesi bazında kapasite kullanım bilgisini de verir.
       Malzeme ihtiyaç planlaması çalıştırdıktan sonra elde edilen gereksinim miktarları satınalma fonksiyonu için satınalma gereksinimleri olarak değerlendirilir. MRP çalışması sonucunda satınalma fonksiyonuna gönderilen temel veriler malzemenin adı, öneri, sipariş miktarı, ve ihtiyaç zamanıdır. MRP aynı zamanda planlı sipariş yaratabilmektedir. Planlı siparişler hem içeride üretilip hemde dışarıdan alınabilen malzemeler için kullanılabilir.
       R/3 sistemi içinde her satınalma isteği bir onay stratejisine tabi tutulabilir. Onay stratejileri satınalma talebi yaratıldıktan sonra geçmesi gereken onay kademeleridir. Şirketiçi politikalara uygun olarak onay stratejileri tutarı, malzeme sınıfına yada önem derecesine göre farklı açılardan kategorize edebilir. Satınalma talebi onay stratejisinde belirlenen onay kademelerine sistem tarafından otomatik olarak gönderilir. Talep edilen sürecin hangi kademede beklediğini rahatlıkla takip edebilir. Kimi talepler siparişin açılması için onaylanırken kimileride firmalara teklife çağırmak için onaylanabilir.  
MRP bazlı talepler Ürün ağacına dayalı talepler: Bu tip talepler ürün ağaçlarının üretim planlarıyla açılarak oluşturulan taleplerdir.
Tüketime dayalı talepler: Geçmiş tüketim verilerinden yola çıkılarak oluşturulan taleplerdir. Ya yeniden sipariş seviyesine göre çalışırlar yada tahmin modellerinden yararlanılır. Her iki şekildede talep miktarları belirlenirken hem önceden belirlenmiş parti büyüklüğü yöntemleri hem de toleranslar kullanılır. Sipariş açma zamanı ise ihtiyaç tarihinden ön süre ve toleranslar kadar geriye giderek bulunur.

 

setstats

1

setstats1